Ιστορία του Μαύρου Χοίρου

Οδυσσέας και Εύμαιος

Αν και οι περισσότεροι δεν το γνωρίζουν, ο μαύρος χοίρος εκτός από ένα ιδιαίτερα σπάνιο ζώο με γευστικότατο κρέας, αποτελεί κι ένα από τα αρχαιότερα είδη που ζει και μεγαλώνει στα μέρη μας. Για την ακρίβεια, ένα καταγεγραμμένο ιστορικά παράδειγμα ύπαρξης της φυλής στα χρόνια του Ομήρου είναι το κοπάδι του Οδυσσέα, που φύλαγε ο πιστός χοιροβοσκός Εύμαιος. Η αρχαία αυτή φυλή χοίρου έγινε οικόσιτη στον ελλαδικό χώρο, αποκτώντας μεγάλη φήμη εντός, αλλά και εκτός συνόρων.

Αν δεν έχεις δοκιμάσει ποτέ κρέας μαύρου χοίρου, πραγματικά δεν ξέρεις τι χάνεις. Κάτι παραπάνω άλλωστε θα ήξεραν οι αρχαίοι πρόγονοί μας, οι οποίοι είχαν στην κορυφή της διατροφικής τους λίστας την κατανάλωση του συγκεκριμένου κρέατος. “Ο μαύρος χοίρος έχει πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, με το χρωματισμό και την φυσιογνωμία του να τον κάνουν εύκολα να ξεχωρίζει από τους άλλους χοίρους. Για το έθνος μας έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο. Μέχρι και πριν λίγες δεκαετίες, πριν διαδοθούν τα ψυγεία στην Ελλάδα, κάθε οικογένεια, είχε στο σπίτι της και μεγάλωνε από ένα χοίρο, τον οποίο κάποια στιγμή έσφαζε και πέρναγε έτσι το χειμώνα”.

“Στην αρχαιότητα επίσης, ο μαύρος χοίρος ήταν από τις πιο σημαντικές τροφές, ειδικά στους πολέμους. Το κρέας του μπορούσε να συντηρηθεί αρκετούς μήνες. Οι περισσότεροι νομίζουν ότι εκείνα τα χρόνια, όλοι ήθελαν να κάνουν συμμαχία με τους Θεσσαλούς για το ιππικό τους. Η αλήθεια είναι πως οι Θεσσαλοί συμμετείχαν στις εκστρατείες με το κρέας τους και πιο συγκεκριμένα τους μαύρους χοίρους. Η λέξη ‘αλλαντικά’ αναφέρεται και στον Ησίοδο το 650 π.Χ., με τα αλλαντικά που παράγονταν από το μαύρο χοίρο να αποτελούν τη βασική τροφή των πολεμιστών στις μάχες. Αυτά που γνωρίζουμε σήμερα ως jamon ή prosciutto”.

Τα καθαρόαιμα ζώα της αυτόχθονης ελληνικής φυλής του μαύρου χοίρου μεγαλώνουν με εκτατική εκτροφή, ζουν δηλαδή ελεύθερα σε βοσκοτόπια, όπου η κύρια τροφή τους είναι τα βελανίδια. Όταν φτάσουν σε ηλικία σφαγής, το βάρος τους είναι μικρότερο σε σχέση με τα συνηθισμένα γουρούνια, αλλά το κρέας τους είναι πιο κόκκινο, πιο χυμώδες και πολύ πιο γευστικό. “Το παραπάνω λίπος που έχει ο μαύρος χοίρος είναι ο παράγοντας που το κάνει να διαφέρει. Περιέχει έως και 50% μονοακόρεστα λιπαρά (αυξημένα ω3 και ω6 λιπαρά οξέα), τα οποία είναι από τα πιο υγιεινά ζωικά λίπη, ενώ έχει και περισσότερη πρωτεΐνη από το συνηθισμένο χοιρινό κρέας”.

Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, η αυτόχθονη φυλή μαύρων χοίρων που βρίσκουμε στην Ελλάδα συγγενεύει με τη φυλή Nero di Nebrodi της Σικελίας, αλλά και τη διάσημη Patta Negra της Ισπανίας, από την οποία παράγεται το hamόn iberico. Οι Έλληνες που αποίκισαν σχεδόν σε όλες τις παραλιακές περιοχές της Μεσογείου ευθύνονται για αυτή την εξάπλωση του μαύρου χοίρου και τις ‘συγγενικές’ του φυλές που δημιουργήθηκαν στην πορεία.